Dorosłe samce, wybierając dla siebie partnerkę, szukają takich, które posiadają charakterystyczne dla gatunku i łatwe do rozpoznania wzory i kolory na skrzydłach.

Kiedy już wypatrzą sobie kandydatkę, podlatują do niej bliżej i kiedy już zbliżą się na odpowiednią odległość, uwalniają z organizmu feromony – atraktanty płciowe, emitowane za pośrednictwem łusek zapachowych, które tworzą specjalne grupy na skrzydłach.

W akceptacji lub odrzuceniu partnera rolę odgrywają też czynniki wizualne, a czasem też dotykowe. W czasie zalotów samiec skłania samicę, by jej czułki dotknęły pól z łuskami zapachowymi, podsuwając rozpostarte przed nią skrzydła. Samce wietków Leptidea obmacują rozwiniętą ssawką czułki samicy (fot.) w oczekiwaniu na reakcję akceptacji w postaci wygięcia odwłoka w jego stronę, co może trwać w sumie do pół godziny. Istotnymi bodźcami mogą być refleksy ultrafioletu na ciele samca (np. u modraszków i rusałek).

Zatem by stać się dla samicy jeszcze bardziej atrakcyjnym, samiec prowadzi swoisty taniec godowy, często charakterystyczny dla gatunku. Jeżeli samcze pląsy spodobają się samicy, przyłącza się do niego, wykonując równie specyficzne ewolucje. Wówczas łączą się ze sobą i dochodzi do zaplemnienia. Trwa to zwykle nie krócej niż pół godziny, a u różnych motyli dziennych może przeciągać się na kilka godzin, zwykle w godzinach popołudniowych.

Samce niektórych gatunków mają sposób na zagwarantowanie sobie ojcostwa w sytuacjach, gdy samica mogłaby kopulować wielokrotnie. Na koniec kopulacji zatykają one otwór genitalny samicy specjalną zatyczką – „pasem cnoty”, która u niepylaków zwana jest sfragisem i będąca u nich cechą gatunkową.